Nasz rodowód

Początki układu wodociągowo - kanalizacyjnego w Gdańsku datowane są na XIV w. Do tego czasu, nie uzdatniona woda rzeczna dopływała do studni i rozwożona była beczkami, a ścieki odpływały krytymi dylami i drewnianymi korytami. W XIV wieku, w sąsiedztwie istniejącej do dziś bramy Wyżynnej, pojawiła się pierwsza pompa.

Twórcą nowoczesnych wodociągów i kanalizacji był radca Friedrich Eduard Wiebe. Wprowadził on uporządkowanie gospodarki wodno - ściekowej, które pozwoliło zlikwidować zagrożenie epidemiologiczne w mieście. Pierwszym elementem tego rozwiązania była budowa ujęcia wody w Pręgowie, uruchomionego w 1869 roku.

Woda z ujęcia w Pręgowie dostarczana była magistralą średnicy 418 do zbiornika na Oruni, natomiast ścieki odprowadzano na oczyszczalnię Stogi. W ten sposób nastąpił rozwój lokalnych systemów zaopatrzenia w wodę. Głównym elementem systemu kanalizacyjnego miasta przez wiele lat pozostawała przepompownia ścieków na wyspie Ołowianka, oraz realizowane w drodze przetargów w latach 1905 - 1939 lokalne pompownie ścieków.

W latach 30-tych XX w. uruchomiono zlewnię drugą, opartą na biologicznej oczyszczalni ścieków Zaspa. Zlewnia ta, na ówczesne czasy, była najnowocześniejszym rozwiązaniem w dziedzinie oczyszczania ścieków, a oczyszczalnia na Zaspie, po gruntownej modernizacji w latach 60-tych, funkcjonowała do końca roku 2008. Jej funkcje przejęła nowoczesna Oczyszczalnia „Wschód”, uruchomiona w 1976 r. i obecnie gruntownie zmodernizowana.

W latach powojennych zasługą pracowników gdańskich wodociągów stała się renowacja i odbudowanie symbolu miasta - fontanny Neptuna. Okres powojenny zdominowany został przez odbudowę sieci i urządzeń. Na początku lat 60-tych wybudowano ujęcie Czarny Dwór i Lipce oraz zmodernizowano ujęcie Grodza Kamienna, jako elementy integrujące wykorzystanie wód podziemnych, a w latach 1978 - 1986 wybudowano ujęcie wody powierzchniowej w Straszynie.

Czasy współczesne (po 1989 r.)

Na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych, po zmianie systemu politycznego w Polsce, koniecznym stało się stworzenie nowej formuły funkcjonowania gdańskich wodociągów. Ostatecznie władze Miasta zdecydowały się na nawiązanie współpracy z francuska firmą SAUR. Rozpoczął się nowy okres w dziejach gdańskich wodociągów.

SAUR Neptun Gdańsk, Spółka Akcyjna, powstała w dniu 1 lipca 1992 r., jako  pierwsze w Europie Środkowej „joint venture” w dziedzinie usług komunalnych. Powstała w wyniku prywatyzacji Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji (OPWiK). Miasto Gdańsk objęło w niej 49% udziałów, wnosząc aport rzeczowy w postaci bazy OPWiK na ulicy Wałowej 46 oraz środków i narzędzi pracy, a francuska Grupa Saur wniosła aport finansowy, obejmując w Spółce 51% udziałów. Na mocy umów kontraktowych, spółka jako operator gdańskiego systemu wodociągowo-kanalizacyjnego ma za zadanie utrzymywać wysoką jakość usług dostarczania wody i odprowadzania ścieków. Spółka obsługuje ponad 500.000 mieszkańców Gdańska i Sopotu, oczyszczając także ścieki z gmin sąsiadujących z Gdańskiem. W 2004 r. Miasto Gdańsk powołało do życia spółkę właścicielską, Gdańską Infrastrukturę Wodociągowo-Kanalizacyjną (GIWK, sp. z o. o.) i obecne relacje opierają sie na modelu trójstronnym, gdyż to GIWK jest właścicielem infrastruktury i zarządza Gdańskim Projektem Wodno – Ściekowym /GPWŚ/. Nowy model partnerstwa publiczno-prywatnego, powstały po 2004 roku, zyskał pozytywne opinie i został wdrożony w kilku innych miastach w Polsce, m.in. w Sopocie i Łodzi.

Spółka konsekwentnie wdraża systemy zarządzania jakością i posiada Zintegrowany System Zarządzania Jakością QSE, a produkcja wody odbywa się zgodnie z normą ISO 22 000. Laboratorium posiada akredytację PCA i pracuje zgodnie z normą PN-EN ISO 17025.

Woda dostarczana obecnie mieszkańcom Gdańska spełnia rygorystyczne normy unijne w 100%, podczas gdy w 1992 roku było to zaledwie 8%.

SNG S.A. co dwa lata przeprowadza badania opinii publicznej. W 2019 roku okazało się, że 90% gdańszczan i 97% sopocian dobrze i bardzo dobrze ocenia jakość wody, a 50% mieszkańców Gdańska pije ją prosto z kranu.


Historia gdańskich wodociągów - kalendarium